dinsdag 20 april 2010

HET SPEL DER GODEN

.












HET SPEL DER GODEN



Sint Petersburg - Memoriaal


De bevrijding ...

Als wij ergens kwamen, in de Oekraïne, in de Koebanvlakte, in de Kaukasus (en we waren praktisch altijd voorop) dan stonden er altijd vrouwen, mannen en meisjes, kinderen, in de dorpen ons met manden met eieren, emmers bloemen en vruchten op te wachten. Net zoals de Canadezen hier. Heb ik ettelijke malen meegemaakt. Deze mensen hadden echt het gevoel, dat ze bevrijd werden door ons.

(Anonieme Nederlandse voormalige Waffen-SS'er in "De SS'ers - Nederlandse vrijwilligers in de Tweede Wereldoorlog" van Armando en Hans Sleutelaar. Boekbespreking hier.) Björn Roose.

Digitalia denkt…


….dat er heus niet moet terug gegrepen worden naar de Griekse Goden, die zich van op de berg Olympus vermaakten met de mensjes, hun onderdanen, te doen vechten. Zodat er hier en daar kon ingegrepen worden. Met hulp maar ook met tegenslag….Onder het stof der jaren sluimeren dezelfde hedendaagse verhalen, maar die zijn nog nergens in verzen verhaald.
De mensheid heeft over de verre Oudheid de goddelijkste verhalen bewaard en gekoesterd. Denk aan de Aeneas en de omzwervingen van de man Odysseus. En de rest van al die mythologische figuren die nog altijd doorheen onze fijnzinnigste kunstwerken zweven : de zinnelijke Venus, de bevallige Helena, de stoere Hector, de goddelijke Achilles en zoveel anderen.
Waren die van Troye dappere verzetshelden, en die van Athene oorlogsmisdadigers? Of omgekeerd! Stel dat Troye niet was gevallen – of, later, stel dat Carhago de Romeinse overheersers had weerstaan : waren de verliezers dan oorlogsmisdadigers, en de overwinnaars, waren dat dan helden die tot in onze dagen, bezongen moeten worden in allerlei heldendichten?
Als in de jaren 1050 de beschaafde wereld uiteenviel in een Oosters Byzantijns wereldrijk en een Romeins Westelijk wereldrijk : stopte de zon dan met schijnen? Lezen wij nu, dat de Franse legers, na Waterloo, massamoordenaars zijn geweest? Half Europa was nochtans uitgemoord in zinloze agressie-oorlogen, waarvan de veldtocht in Rusland de laatste was.
Ik stel mij voor, dat er eindelijk dichters en schrijvers zouden opstaan, om ook over de laatste Grote Oorlog, de ware toedracht te beschrijven. Ontdaan van valse pathos. Dat kan nog, nu de laatste levende getuigen niet gestorven zijn. Als bron van inspiratie kan het oorlogsmonument van Sint Petersburg model staan. De Duitse beeldhouwer Arno Breker schijnt hier wel aan het werk te zijn geweest, maar het zijn Russen die hier uitgebeeld staan, gemaakt door Russische kunstenaars.
Het klinkt misschien te voorbarig om er nu al mee uit te pakken, maar wat zouden die dorpelingen uit de Kaukasus, die het allemaal hebben beleefd, er over weten te verhalen? Ze werden toen niet voor lange tijd bevrijd van het bolsjevisme : de roes der vrijheid duurde zeer kort. En als eindelijk de wapens zwegen, waren hun schamele bezittingen verdwenen, en waren hun kerken kapot geschoten om tot in de jaren ’70 in puin te blijven liggen.
Dezelfde tragedie als die aan de voet van de Olympus – maar deze keer geen mythische verhalen. Alleen vergetelheid. Een al lang vergaan berkenkruis, en hier en daar een massa-graf. Of een toevallige onverwachte ontmoeting met de plaats waar in Suzdal Veldmaatschalk Paulus door de Russen werd ‘gevangen gehouden’ na de val van Stalingrad/Wolgagrad. Voor wie een rondreis naar de Gouden Driehoek van Moscou-Suzdal-Novgorod en Sint Petersburg (een aanrader) onderneemt, kan niet naast het luxueuze verblijf van deze ‘krijgsgevangene’ gekeken worden. Zijn soldaten waren te voet naar Siberië gedreven waar vandaan, van de 600.000 er geen 10% jaren na de oorlog van terugkeerden. Maar meneer zat warm, knus en gezellig te tafelen met de Russische generaal Zukov, om samen yr bedisslen met de Russen, hoe Hitler klein te krijgen. De mlan stierf, 12 jaar na de oorlog, in zijn bed in Dresden (Oost Duitsland)
Stel het verhaal van deze Duitse Hogere Officier, naast het verhaal hierboven, overgenomen bij Björn Roose.

Geen opmerkingen: